The Last of Us was een bommetje. Intense stealth, brute combat en een meeslepend verhaal zoals enkel Naughty Dog dat kan vertellen. En nu moet het team zowat het onmogelijke doen: een overtreffende sequel afleveren, terwijl ze plots ook nog eens moet opboksen tegen een resem vooroordelen en spoilers. Maar god, wat hebben ze het goed gedaan.

Spoiler alert

Voor we van wal steken, eerst even dit. Ja, ook wij hebben de gelekte spoilers gezien – of toch een deel ervan – en vinden de ganse internetkruisvaart tegen de game compleet van de pot gerukt. Alsof je een game van dit kaliber – waar 7 jaar hard is aan gezwoegd – in enkele screens en verhaalflarden kan bevatten. Heb jij ook alle spoilerdetails gelezen en voor jezelf uitgemaakt dat TLOU2 niets voor jou is? Doe niet idioot. Vergeet die leaks, vergeet de memes en speel gewoon de game. En als je na de eindtitels nog steeds de game de grond wil inboren, dan is dat je volste recht. Maar we weten zeker dat dit niet zal gebeuren. Want eenmaal je dit helse avontuur hebt uitgezeten, rest er je maar één ding: diep respect betuigen aan de jongens en meisjes van Naughty Dog, want ze hebben zo maar even dé game van de huidige generatie afgeleverd.

Seattle Superzombie

Oké, en nu terug naar waar het écht om draait: het verhaal. Of toch wat we er kwijt van kunnen zonder jouw TLOU2-ervaring te verknallen. Vier jaar nadat Joel zijn Ellie van de operatietafel en een gewisse dood redde, bevinden ze zich in een omheinde nederzetting in Jackson. Een relatief veilig oord te midden van een postapocalyptische wildernis waar 99% van de wereldbevolking zombie of erger is geworden. De natuur heeft het asfalt terug heroverd, horden geïnfecteerden dwalen nog steeds rond en de facties overlevenden krijgen steeds meer last van territoriumdrang.

Joel en de ondertussen puberende Ellie proberen een normaal leven te leiden. Een vals gevoel van relatieve veiligheid, zo blijkt, want tijdens een patrouille in de besneeuwde buitenomgeving gebeurt iets verschrikkelijks. Iets wat niet alleen de wereld van Ellie op brute en onverwachte wijze op de kop zet, maar ook die van de speler.

Wat zich erna ontrafelt is een bloederige wraaktocht dwars door de stedelijke rimboe van Seattle. Een verhaal even bruut als emotioneel, maar altijd even spannend en vol plotwendingen. Het is een bijzonder gewelddadig wraakverhaal waarbij je als speler niet alleen het overdadige geweld, maar ook de motieven van de hoofdrolspelers in vraag gaat stellen. Hoofdrolspelers? Jawel, meervoud dus. En da’s net het zieke als het geniale aan The Last of Us Part II.  

Pijl in je schouder

TLOU2 speelt als een trein. Op gameplayvlak bouwt Naughty Dog gewoon verder op dezelfde blauwdruk, maar perfectioneert en verfijnt. Ellie bijvoorbeeld is een stuk mobieler en wendbaarder dan ouwe Joel. Ze kan springen, zwemmen, kruipen en aanvallen ontwijken. Dat laatste maakt de handgevechten stukken dynamischer, zonder aan bruutheid in te boeten. Net als Joel is Ellie een moordmachine en executeert ze mens, dier en zombie zonder verpinken. Maar tegelijk is ze ook een stuk kwetsbaarder.

Een rake kogel uit vijandelijke loop werkt je tegen de grond, waarna je terug moet focussen en zien recht te krabbelen. Wat de vijand de tijd geeft om te hergroeperen, chargeren of Ellie koelbloedig een kogel door het hart te jagen. Word je geraakt door een pijl? Dan moet je die zelf uit je schouder trekken vooraleer je verder kan. Ben je het type dat meteen de directe confrontatie aangaat? Dan zal je hier vaak het loodje leggen. En zelfs al sleur je na een tijdje een rugzak vol wapentuig mee, de makers verplichten de spelers tactisch te werk te gaan, het liefste zo sluipend mogelijk.

Brandbommen maak je zo

Toegegeven, zo’n kutzombie die uit het decor springt met je vlammenwerper in de fik zetten, het is een heilzaam moment. Maar sluipend een groepje clickers of andere onverlaten één voor één een knipmes in de keel steken geeft de meeste voldoening. Al kan je nooit écht voorkomen dat de pleuris uitbreekt. Waarna je jouw DIY-arsenaal op snelle en zuinige wijze moet inzetten. En dan is het bidden dat je genoeg verkrotte kantoorruimtes, verloederde badkamers en opslagplaatsen hebt doorzocht en geplunderd. Want enkel door genoeg ingrediënten en materialen te verzamelen kan je je genoeg wapen in elkaar knutselen om het legertje bijtgrage geïnfecteerden de baas te kunnen.

Het craftingsysteem werkt trouwens nog even fantastisch en is een stuk intuïtiever en sneller gemaakt. Zo kan Ellie liggend in het hoge gras snel pijlen, rookbommen of een geluidsdemper voor haar pistool maken. Of dat net gevonden kapmes versterken met spijkers, zodat die executie nog gruwelijker wordt. Net als kogels zijn hoofdingrediënten zoals alcohol en tape erg schaars, waardoor je zelfs de meest creepy ondergrondse ruimtes gaat uitkammen op zoek naar grondstoffen. Om maar te zeggen dat Naughty Dog de speler op geslaagde en betekenisvolle wijze weet aan te zetten tot exploratie.

Met dichtgeknepen billen

Afwisseling troef in The Last of Us Part II. Het ene moment vaar je met een gammel bootje een wildwaterstroom in het midden van Seattle af, het volgende plak je met je gezicht tegen het asfalt, schuilend voor een verdomd snelle sniper. Niet enkel de omgevingen en set pieces wisselen voortdurend, ook de vijanden. Naughty Dog introduceert voorturend nieuwe vijandelijke gevaren, zodat je steeds op je hoede moet zijn. Van zuurspuwende shamblers tot rotzombies die vergroeid lijken met het decor.

Aan menselijke kant is het niet veel beter. Wanneer je genoeg zwaarbewapende Wolves en hun speurhonden hebt omgelegd, kom je tegenover de Scars te staan, sektarische kloothommels die zowel qua geweld als jachtpartijen stukken primitiever te werk gaan. Geloof ons, wanneer je schuilend in het hoge gras plots fluitsignalen hoort, staat je hart elke keer weer even stil.    

En da’s net het geniale aan The Last of Us Part II: ook al heb je een rugzak vol explosieve pijlen en mijnen en denk je onoverwinnelijk te zijn, toch loert de dood altijd om de hoek. Elke confrontatie kan je laatste zijn en dat maakt deze overlevingstocht onmetelijk spannend. De omgevingen zijn bovendien een stuk groter en verticaler dan voorheen, met meer aanvalswegen en sluiproutes, zodat het gevaar dit keer van overal lijkt te komen. Stilzitten en luisteren is de boodschap.

De intelligentie van de vijanden is er een stuk op vooruit gegaan. We werden ettelijke keren geflankeerd, uit onze schuilplaats gejaagd en afgemaakt. Maar we moeten ook toegeven: de AI is nog steeds niet helemaal perfect. Wanneer je samen met een buddy op pad bent, gebeurt het wel eens dat hij/zij onterecht niet gespot wordt door een vijand. Terwijl jij bij de minste beweging een kogel naar je kop krijgt. Maar goed, het gebeurde weinig en heeft ons nooit echt gestoord. 

Right in the feels

Dat Naughty Dog meestervertellers zijn, wisten we al langer. Maar voor deze sequel trekken ze de registers helemaal open. TLOU 2 is bruut, bij momenten schokkend, maar tegelijk bijzonder emotioneel. De game deinst er niet voor terug om tussen de slopende stealthsessies, doorgesneden kelen en ingeslagen schedels, ook rustige momenten in te lassen. Flashbacks bijvoorbeeld waarbij je de relatie tussen Ellie en Joel herbeleeft of een nieuw puzzelstukje van het verhaal te zien krijgt. En god, wat zijn die momenten sterk. Zonder iets te spoilen: bij het museumbezoek kregen we zelfs even een brok in de keel. Waarna de sfeer terug snel omslaat. 

Hebben we trouwens al verteld dat de wereld van TLOU2 er fantastisch uitziet? De omgevingen zijn een stuk diverser en indrukwekkender dan tevoren. De post-apocalyptische wereld is zo authentiek, geloofwaardig en tjokvol details dat je soms vol ongeloof naar het scherm zit te staren. De manier waarop Ellie haar guns vakkundig van een langere loop of vizier voorziet bijvoorbeeld. Of hoe het glas breekt wanneer je een raam intikt. Of hoe de houten vloer het plots begeeft en die levensgevaarlijke tocht door dat griezelige pikdonker hotel plots nog een stuk intenser wordt.  

Het is nog niet gedaan

The Last of Us 2 is een lekker lange rit – reken zo’n 26 uur om de game de eerste keer uit te spelen – maar we hebben ons geen seconde verveeld. Sterker, net wanneer je denkt dat de game is afgelopen, draaien de jongens van Naughty Dog de knop der verbazing nog wat verder open. Waarna je maar één ding kan besluiten: wat een meesterwerk.

Aan de oppervlakte lijkt The Last of Us 2 een wraakverhaal, maar het gaat zoveel dieper. Naughty Dog wil je de andere kant van het verhaal laten zien, je confronteren met de gevolgen van je acties. En wanneer elke vezel van je lichaam je daartegen verzet, dwingt de game je er hardhandig toe. Waarna we verweesd achterbleven, omdat we zelf niet goed meer wisten wat we nu precies moesten voelen. En dat hebben we nog nooit meegemaakt. 

TLOU2 is een gedurfd en controversieel werk. En ook zullen sommige beslissingen niet bij elke speler in goede aarde vallen, het houdt steek. Eindelijk een ontwikkelaar die games als interactief verhalend medium naar een hoger niveau weet te tillen en bewijst dat games even emotioneel aangrijpend kunnen zijn als film. Wat Naughty Dog hier neerzet is baanbrekend en nooit eerder gezien in een videogame. Een mijlpaal. En die moet je écht zelf ontdekken.