Het wachten is voorbij. Twee weken geleden werd de PS5 met geheime koerier geleverd op de redactie zodat we Sony’s nieuwe console grondig konden testen. Kan Sony ons verbazen of is het voorlopig net als bij Xbox Series X een goede start, met vooral veel toekomstperspectief?

Maar eerst even dit: deze PS5 review is niet definitief. Bepaalde features zoals de PlayStation Store en de apps zijn nog niet helemaal up-to-date en Sony heeft nog maar enkele (digitale) reviewgames uitgestuurd. We hebben Spider-Man: Miles Morales en Astro’s Playroom uitvoerig kunnen testen (tik op de titels voor de reviews), maar prestaties van third party games zoals Godfall of Assassin’s Creed Valhalla nog niet. Verwacht de komende dagen en weken alvast meer PS5 reviews.

Design: stille reus

Je kon het al zien op onze Instagram, maar we bevestigen opnieuw: de PS5 is een reus. Zij het een elegante. Je kan hem horizontaal leggen of rechtop zetten met behulp van het bijgeleverde voetstukje, maar in het laatste geval torent hij als een obelisk boven alles in je gameroom uit. Door zijn forse grootte is de PS5 niet erg praktisch om in je gamesetup geïntegreerd te krijgen. Met zijn witte dynamische faceplates die cool oplichten als je hem opstart (awesome in het donker) contrasteert hij sterk met Microsofts zwarte kubus. De PS5 is anders, maar even cool.

Er is een reden waarom hij zo groot is: Sony moest al die pk’s en bijhorende koeling érgens in kwijt. En het nieuwe design werpt zijn vruchten af: waar het vaak leek of de PS4 elk moment kon opstijgen, is het geluidsniveau van de PS5 erg laag. Bij het spelen van digitale games hoor je haast niet dat hij opstaat. Bij het spelen van games op schijfjes of bekijken van een 4K Blu-ray, hoor je de disclezer dan weer wel laden, al is het lawaai een stuk minder dan bij de vorige generatie.

De faceplates zouden in de toekomst trouwens gemakkelijk te vervangen zijn en da’s goed nieuws. De console is namelijk niet zo gemakkelijk proper te houden. Het zwartblinkende middenstuk is een stof- en krasmagneet, terwijl onze spierwitte controller ondertussen al enkele vlekjes heeft opgelopen. Een kleine ramp voor een cleanfreak als ondergetekende. Al vinden we de PS5 over de lijn erg geslaagd om naar te kijken. En het wordt nog beter als je hem effectief ook opzet.

De controller: de grote vernieuwing

Het verschil in aanpak tussen Sony en Microsoft wordt meteen duidelijk. Waar Microsoft veilig binnen de lijntjes kleurt en vooral een verderzetting van de Xbox One brengt, hebben de Japanse ingenieurs van Sony het wel aangedurfd om te vernieuwen. En de DualSense is daar het resultaat van. Die voelt een stuk zwaarder dan de PS4-controller en dat heeft alles te maken met de extra technologie die erin gepropt is.

Zo zit er nu een ingebouwde microfoon in, zodat je geen headset meer nodig hebt om met andere online spelers te praten. De motortjes die voor de trillingen zorgen zijn ook een stuk groter en geavanceerder geworden. En naast die haptische feedback zijn er ook nog de adaptieve triggers. Veel technische termen waar de gemiddelde consument geen boodschap aan heeft, dus voorziet Sony een uitgebreide tech showcase in de vorm van een platformgame die je de nieuwe kunstjes van de DualSense demonstreert. Astro’s Playroom is gratis en laat je op wervelende wijze kennis maken met de nieuwe technologie.

Adaptief en haptisch

De triggers van de PS5-controller zijn adaptief, wat betekent dat ze weerstand kunnen bieden, afhankelijk van wat je in-game aan het doen bent. Ben je bijvoorbeeld Astro’s voetveer aan het opspannen om te springen, dan voel je dat aan de trekker en moet je hem harder indrukken om verder te kunnen springen. Hetzelfde met het opspannen van een katapult en het schieten van een boog.

En hoewel de toepassingen nog eerder beperkt zijn (in Spider-Man bijvoorbeeld komen de haptische triggers minder voelbaar aan bod), weten we nu al dat dit deze feature geen kortstondige gimmick wordt. Denk maar aan de trekker die blokkeert wanneer je gun zonder kogels zit, het gaspedaal indrukken bij het racen enzoverder. Al hangt alles af van de ontwikkelaars om er creatieve dingen mee te doen.

En dan is er nog die haptische feedback, waarvoor je opnieuw Astro’s Playroom moet gespeeld hebben om het te begrijpen. Wanneer de kleine Astro rondstapt voel (en hoor) je de tikjes van zijn robotbeentjes zachtjes in de controller. Op het ijs voel je hoe zijn schaatsen fijne lijntjes trekken in het ijs. Wanneer hij geraakt wordt en uiteenspat, voel je de tientallen kubusjes in je handpalmen vallen. En zo zijn er talloze voorbeelden. Die trillingsfeedback is veel genuanceerder en preciezer dan die van de PS4-controller, wat die next-gen beleving enkel versterkt.

Ook de touch pad is terug en is iets gevoeliger en preciezer. Al geldt ook hier opnieuw hetzelfde: het is aan de developers zelf om er iets cool mee te doen. O ja, en dat moment waarop je moet blazen in de microfoon om een ventilator in gang te krijgen? Dat mag voor ons part meteen begraven worden. Leuke gimmick voor de tech demo, maar we willen écht niet om de haverklap als een idioot onze controller zitten te bespuwen.

Bye bye laadtijden

De PS5 zet in op snelle toegang tot games en doet er alles aan om de speler meteen aan het spelen te krijgen. Het Home-menu heeft een makeover gekregen en laat je nu tussen Games en Media switchen (denk streaming apps zoals Netflix). Alle games staan netjes op een rij en de rest van de snelopties vind je onderaan het scherm. De nieuwe user interface is clean, eenvoudig en overzichtelijk. En snel. Belachelijk snel. Waar de PS4 vaak haperde bij schakelen tussen games en apps en een zoektocht in de PlayStation Store met horten en stoten gebeurde, gaat alles nu ontzettend vlot en vloeiend.

Dankzij de supersnelle SSD-architectuur heeft Sony ook komaf gemaakt met laadtijden. Zo duurt het amper 7 seconden om vanuit het Home-menu aan het webslingeren te zijn in Spider-Man: Miles Morales. Ook laadschermen als je sterft of tijdens een fast travel zijn verleden tijd. Fast travellen naar de andere kant van Manhattan gebeurt instant. En dat is gewoonweg fantastisch. Spider-Man: Miles Morales voelt dan ook als een échte next-gen game aan, omdat het net als Astro’s Playroom laadtijden helemaal heeft verband.

Al moeten we hier ook een kanttekening bij maken. We hebben voorlopig enkel first-party games kunnen testen. Of die snelle laadtijden ook van toepassing zijn in third-party games, weten we nog niet. Het is wachten op games zoals Assassin’s Creed Valhalla, Call of Duty: Black Ops Cold War en Cyberpunk 2077 om te zien of ook die ook supersnelle laadtijden hebben. Maar goed, alles wijst er nu alleszins op dat Sony’s first party games laadschermen voorgoed vaarwel hebben zeggen.

Switchen tussen games

Net als op de Series X kan je ook op de PS5 snel wisselen tussen games via het Switcher-icoontje onderaan het menu. Dat lukt voorlopig naadloos tussen een PS5-game en bijvoorbeeld Netflix, maar niet tussen twee next-gen games. Dan wordt de game telkens opnieuw opgestart en het savepoint herladen. Het duurt niet minder lang dan op Series X, maar terug van exact hetzelfde punt verdergaan kan voorlopig niet.

De PS5 heeft bovendien heel wat extra gebruiksinstellingen. Je kan bijvoorbeeld de adaptieve functie van de trekkers uitschakelen, functies aan de buttons van de controller aanpassen of een stem inschakelen die de tekst en opties op het scherm voorleest. Maar het handigste: je kan game presets in de console gaan vastleggen. Speel je altijd inverted of kies je liever voor de Easy moeilijkheidsgraad, dan stel je die opties gewoon in op je PS5, waarna die automatisch in elke game worden gekozen. Bijzonder handig.

Grafische krachtpatserij

Het grote voordeel van de PS5 ten opzichte van zijn grote concurrent: Sony heeft een handvol first-party games op maat gemaakt van de nieuwe hardware. En dat zie je eraan. Spider-Man: Miles Morales (onze review kan je hier lezen)moet grafisch de meest indrukwekkende game zijn die we ooit gezien hebben. Van de uitmuntende HDR-belichting en het überdetail in de kledij van Spidey tot de realistische reflecties op de wolkenkrabbers: ver-bluf-fend.

Spideys elektrisch geladen supermoves tijdens gevechten worden zo filmisch in beeld gebracht dat de bliksemschichten haast van het scherm spat. Als dit het niveau is van een launchgame, dan kijken we reikhalzend uit naar de toekomst. En met first-party kleppers als Gran Turismo 7, de nieuwe Ratchet & Clank en God of War: Ragnarok in het vooruitzicht, staan ons spannende tijden te wachten.

Ook geslaagd: het 3D-geluid dat de PS5 automatisch genereert dankzij zijn Tempest-engine, zeg maar Sony’s eigen versie van Dolby Atmos. Zo moet je in Spider-Man: Miles Morales op een gegeven moment geluidsamples gaan vergelijken met geluiden uit je omgeving. Een best ongewone missie, die er duidelijk enkel is ingestopt om de speler kennis te laten maken met 3D-geluid. Het klinkt al goed in onze klassieke gaming headset, maar met een 3D-headset zoals die van Sony op je kop, zou je zelfs horen waar de regendruppels precies vallen. Leuk, maar of dat ook echt in verschil maakt voor gameplay, weten we je later te vertellen.

Dé hamvraag

Voelt de PS5 aan als next-gen? Toch wel. Terwijl de superkrachtige Xbox Series X op dit moment eerder aanvoelt als een verderzetting van de vorige generatie, is het wow effect van de PS5 groter. Dankzij de nieuwe features van de PS5 controller en de first party exclusives. Dat de PS5 ook backwards compatible is met zo goed als alle PS4-games is mooi meegenomen, maar geloof ons: eens je een PS5-game gespeeld hebt, zal je niet snel teruggrijpen naar de vorige generatie.

Met zo’n 667 GB aan bruikbare ruimte, is het uitbreiden van de opslagruimte niet meteen aan de orde. Hoewel Call of Duty met een stevige 136 GB een uitschieter is, doen andere games het met veel minder. Spider-Man is slechts 38 GB groot, Astro’s Playground amper 11 GB, terwijl een geoptimaliseerde God of War het doet met 45 GB. Niet meer dan op PS4 dus en dat komt vooral door nieuwe compressietechnologie die Sony gebruikt. Op de SSD van PS5 kan je dus gemakkelijk 10, max 15 games kwijt, al moet je enkel oppassen voor third party veelvraten zoals Call of Duty.

De PS5 maakt een geslaagde eerste indruk en kan ons nu al overtuigen. Niet alleen groots van formaat, maar ook van prestaties. En net dankzij de geslaagde first-party titels die de sterktes van de console in de verf zetten, heeft Sony wat ons betreft een lichte voorsprong in deze next-gen consolestrijd.